NSNA Khang Chu Long và con đường riêng trong nhiếp ảnh

Và đó là trường hợp của Nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Khang Chu Long! Con đường nhiếp ảnh với ảnh chỉ là một sự tình cờ, "sự dấn thân" không hay không biết và rồi kể từ đó anh đã tạo ra một "con đường riêng" cho mình, không lẫn vào đâu được, không "đụng" với bất kỳ người nghệ sĩ nào trong thế giới nhiếp ảnh bao la và rộng lớn này. Tuy còn khá trẻ, nhưng với lòng đam mê vô cùng to lớn, cộng với sự nhiệt huyết muốn đem toàn bộ vẻ đẹp Việt Nam giới thiệu với bạn bè thế giới, mà NSNA Khang Chu Long đã dành nhiều thời gian, tâm huyết cho từng tác phẩm của mình. Nhân ngày 2/9, Vietnam Beauty đã có cuộc trò chuyện thân mật và đầy cởi mở với NSNA Khang Chu Long.

Mở đầu câu chuyện, anh cho biết sự chọn lựa CÁI GÌ để chụp trong nhiếp ảnh là điều quan trọng để tạo nên một bức ảnh đã bắt đầu có yếu tố nghệ thuật, chứ không phải chỉ giơ cái máy ảnh lên và bấm là có thể được. Điều này làm nên sự khác biệt giữa nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp với những người cầm máy thông thường. Tuy nhiên, con đường để tới nghệ thuật vẫn còn xa và đòi hỏi nhiều yếu tố khác. Từ sự chọn lựa, tức là khởi đầu của khám phá, phát hiện, nhà nhiếp ảnh cần những kỹ thuật chuyên môn cùng sự bật lóe những ý tưởng nhằm vào sự chọn lựa đó, mới ngõ hầu có được một bức ảnh gọi là nghệ thuật. "Theo tôi, nhiếp ảnh không chỉ làm nhiệm vụ ghi chép lịch sử và tái tạo hiện thực. Cao hơn thế, nhiếp ảnh còn là phương tiện để một nghệ sĩ tạo ra các tác phẩm thị giác mang thông điệp và quan niệm thẩm mỹ giàu tính cá nhân. Tôi tìm hiểu sâu về kỹ thuật, kết hợp với cảm xúc và ý tưởng tạo hình của bản thân, từ đó cố gắng tạo ra một thứ gì đó mới, đẹp đẽ, rồi triển lãm để chia sẻ với đồng nghiệp và công chúng quan tâm", anh nói thêm.

Khi được hỏi về cơ duyên đưa anh đến với loại hình nghệ thuật đầy mê hoặc này, anh cho biết: Gia đình anh có truyền thống nghệ thuật. Từ bé anh đã được tiếp xúc với nhiếp ảnh rất sớm. Theo đó, những năm thập niên 80 anh đã cùng bố mình vào phòng tối in ảnh đen trắng."Trước đây, chưa bao giờ tôi nghĩ mình đi theo nhiếp ảnh chuyên nghiệp như bây giờ đâu, ban đầu chỉ là sự tò mò vì lúc nào cũng thấy bố mình ở trong một căn phòng tối và cho ra nhửng tấm ảnh rất đẹp. Lại là một người thích 'xê dịch", không chịu ngồi yên một chỗ vì lúc nào cũng thích khám phám những điều mới mẻ. Dành dụm từ những đồng lương đầu tiên và mua một chiếc máy du lịch để ghi ảnh lưu niệm cho mỗi chuyến đi xa. Rồi tìm hiểu cách chụp, từ đó dần dần đam mê lúc nào ko hay. Tôi nghĩ mình có lợi thế hơn mọi người một chút, bởi bản thân là thạc sỹ ngành mỹ thuật nên thường luôn có tư duy về màu sắc và bố cục trong đầu mỗi khi bấm máy", anh kể.

Anh có thể cho biết thêm về những ký ức trong phòng tối khi bên bố mình? Lúc đó anh có nghĩ là mình sẽ theo chân bố bước vào nghề ảnh? Hay sau này cơ duyên nào đưa anh dấn thân vào nghề ảnh?
Ngày xưa muốn in ảnh thì phải vào buồng tối đen. Chỉ được thắp 1 bóng đèn màu đỏ với ánh sáng rất mờ. Mỗi lần in ảnh là phải nhúng giấy vào khay hóa chát rồi nhẩm đếm trong miệng tính thời gian. Giờ tôi vẫn còn ám ảnh mùi hóa chất in ảnh trong căn phòng tối đó. Lúc đó chỉ hiếu kỳ theo chân bố thôi chứ chưa có ý thức là theo nghề ảnh, lớn lên một chút tôi đi học và chọn nghề họa sỹ thiết kế. Khi mua được một chiếc máy ảnh con con, cũng tập tành chụp những gì diễn ra xung quanh cuộc sống mình. Những bức ảnh của tôi khi đưa lên mạng xã hội được nhiều người chú ý và đánh giá tích cực, là một động lực cực lớn cho bản thân.

Ví dụ như những bộ nghề truyền thống, áo dài ngũ thân, nghi lễ hầu đồng .... cũng gây tiếng vang nhất định. Sở trường của tôi là bám vào ảnh cuộc sống đời thường, đặc biệt tôi rất yêu thích chụp các lễ hội truyền thống, làng nghề, hoặc những thứ bình dị quanh ta. Tôi nghĩ, cuộc sống ngày một phát triển, mỗi làng nghề truyền thống của chúng ta rồi cũng sẽ mai một dần, do vậy tôi muốn kể lại những câu chuyện đẹp qua từng bức ảnh và giới thiệu với bạn bè quốc tế để họ có một cái nhìn cận cảnh hơn về vẻ đẹp đất nước và con người Việt Nam.

Ảnh của tôi luôn có sự đầu tư, chỉn chu trong từng khuôn hình. Thật khó để diễn tả bằng lời về những điều đặc biệt từ những bức ảnh mà tôi đã chụp và được ghi nhận bằng những giải thưởng trong nước và quốc tế. Nhưng tôi hy vọng, tôi có thể đưa người xem đi qua những khoảnh khắc, có khi xung đột, đối lập, có khi giao hòa, giữa con người và thiên nhiên, đồng thời nhận biết sâu sắc hơn sự khác biệt giữa tác phẩm ảnh từ kỹ thuật thủ công và ảnh nhờ công nghệ.

Hiện nay với quá nhiều công nghệ được nhiều NAG dùng để can thiệp vào 1 bức ảnh, làm cho nó mất đi cái hồn của người chụp. Anh thấy sao về vấn đề này, ngất là công nghệ AI đang làm người ta ít đầu tư tư duy vào bức ảnh?

Công nghệ Ai phát triển cũng có những mặt tích cực. Nó giúp tác giả thể hiện được ý tưởng của mình trong thời gian rất nhanh mà không cần phải mất nhiều thời gian và công sức. Nhưng cá nhân mình nghĩ những tác phẩm đó thường mang tính "công nghiệp" thiếu tình cảm. Cảm xúc mới là yếu tố quan trọng nhất trong một tác phẩm nghệ thuật. Trên cả ánh sáng, màu sắc hay bố cục.

Nhiếp ảnh chúng ta hiện nay có thể nói là "vàng thau lẫn lộn". Nhiều người lầm tưởng rằng nó là nơi kiếm nhiều tiền, do vậy họ làm dụng mọi thứ công nghệ để cho ra các bức ảnh nhanh - gọn - lẹ kiểu "mì ăn liền". Là một nghệ sỹ sống thực với nghề, đam mê trọn vẹn, anh có khi nào bị môi trường này làm chệch hướng chụp ảnh của mình? Anh có đủ sống với nghề ảnh?

Bất kỳ một công việc nào cũng đều mang lại thu nhập. Nhiều hay ít là do năng lực của mỗi người. Cái này tôi cũng không nhắc tới nhiều vì bản thân không phải làm nghề chụp dịch vụ. Với nhiếp ảnh cũng đủ để tôi trang trải cuộc sống hàng ngày nhưng vẫn phải làm làm thêm các công việc khác để cuộc sống thoải mái hơn. Xã hội luôn công bằng mà. Làm việc nhiều thì thu nhập của mình ắt sẽ tăng lên thôi. Nhiều người thấy minh đi đây đi đó khắp đất nước Việt Nam và hơn 20 quốc gia khác nhau thì cũng hay nói vui là "chắc chụp ảnh được nhiều tiền lắm mới đi nhiều như thế", nhưng có mấy ai biết mình phải lấy này nuôi kia thì mới giữ vững được phong độ, cảm xúc. Chứ một khi cơm ao gạo tiền còn chưa đủ thì những buổi hoàng hôn có đẹp đến đâu thì cũng chỉ là một buổi chiều tà...

Như chúng ta đã biết, một bức ảnh là muôn vàn thông điệp mà tác giả muốn nói nhưng nhiều người lạm dụng đạo cụ quá tay đã thay đổi bản sắc văn hoá, lối sống nơi họ chụp. Anh thấy vấn đề này thế nào?

Với tôi một tác phẩm đẹp là một tác phẩm có nội dung rõ ràng, truyền tải thông điệp của người chụp tới mọi người. Mang lại một cảm xúc nhất định. Việc dàn dựng không xấu, tuy nhiên chúng ta cần biết nên tiết chế, phải phản ảnh được một cách chân thực nhất. Nếu không phải là thể loại ảnh ý tưởng thì không nên làm sai lệch thực tế. Phải luôn tư duy theo hướng tích cực, có tính thẩm mỹ và không ngừng đổi mới trong mỗi lần sáng tác. Nhiều người nghệ sĩ cũng hay nói rằng một nơi nào đó chụp đôi ba lần là hết góc chụp, không còn gì để chụp... nhưng không, với tôi sáng tạo là chân trời rộng mở bao la. Do vậy, trừ khi chúng ta không có tư duy, thiếu tính sáng tạo thì sẽ rất dễ rơi vào trạng thái "không có gì để chụp".

Sau mỗi cuộc thi ảnh, dù ở tầm quốc gia hay cấp địa phương, đều có nhiều vấn đề bàn tán sau "hậu trường". Anh cũng tham gia nhiều cuộc thi ảnh trong nước và quốc tế, mang về không ít giải thưởng lớn. Anh nghĩ sao về tính minh bạch trong mỗi cuộc thi ảnh?
Đã là thi cử thì chuyện "xì xào" bên lề rất khó tránh khỏi, nhất là lĩnh vực nghệ thuật không có thước đo chính xác. Ban giám khảo sẽ là người quyết định. Lựa chọn BGK đủ tâm và đủ tầm chắc chắn chất lượng cuộc thi sẽ được nâng cao. Được công nhận, nếu có thì cũng rất vui, nhưng không phải là mục tiêu của cá nhân tôi. Ngoài ra, nói chung tôi không tìm kiếm giá trị của bản thân dựa trên sự đánh giá của người khác, nhất là ở Việt Nam, khi lĩnh vực này còn mới, còn rất ít người thực hành.

Anh có dự định gì cho tương lai? Một cuộc triển lãm cá nhân chẳng hạn hoặc sẽ in 1 cuốn sách ảnh để đời về Nude Art?

Mình cũng có dự định mở triển lãm ảnh cá nhân trong nước và quốc tế. Là người khá kỹ tính nên sẽ làm khi nào thấy phù hợp. Không nên tạo áp lực để dành thời gian sáng tác nhiều hơn. Mọi người sẽ thấy một Việt Nam ấn tượng hơn qua những tác phẩm của Khang Chu Long... Vừa như vô tình, vừa là hữu ý, tôi muốn khơi dậy tình yêu quê hương, xứ sở, niềm tự hào dân tộc trong mỗi con người Việt Nam.

Xin cám ơn Anh!