Theo sử sách,Làng Kế Xuyên xưa thuộc phủ Thăng Hoa, trấn Quảng Nam; nay thuộc thôn 3 và thôn 4, xã Bình Trung, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam. Làng được hình thành vào khoảng giữa đầu thế kỷ XVII. Theo gia phả của dòng tộc Ngô Kế Xuyên thì người có công khai phá và lập nên làng Kế Xuyên là ông Ngô Văn Cang, vị Tiền hiền của làng...
Giờ đây, tuy làng xóm, ruộng vườn, cảnh cũ, người xưa đã có nhiều đổi thay, nhưng những địa danh như: Miếu Chánh Vũng Thùng, Mương Cái, Mương Lươn, Mương Mới, Bàu Lùng, Cây Trâm, Lồi Trai, Bích Sắc, Đồng Chùa, Đồng Vân... vẫn thấm đẫm bao mồ hôi, sức lực và trí tuệ của các vị tiền nhân làng Kế Xuyên qua những huyền thoại về kỳ tích “khai sơn, phá thạch”, khẩn hoang, lập ấp, dựng làng.
Tác giả: Ngô Thái Bảo
