Vào những ngày cuối mùa thu trên các sườn núi cao ở Xín Mần, khi màu vàng óng của những thửa ruộng bậc thang không còn nữa, thì thay vào đó là màu của loài hoa rực rỡ có sức hút đến lạ thường. Đó chính là màu hoa Tam giác mạch, một loài hoa đặc trưng của đồng bào các dân tộc nơi địa đầu của tổ quốc. Những ngày này Mùa hoa tam giác mạch đang nở rộ, trải khắp trên những sườn núi như muốn khoe sắc với du khách khi đến với Xín Mần.
Tháng cuối năm, trên khắp nẻo đường Hà Giang, có thể dễ dàng bắt gặp những cánh đồng hoa tam giác mạch nhuộm sắc hồng và tím.
Những bông hoa Tam giác mạch nhỏ li ti, màu trắng phớt hồng bạt ngàn đang khoe sắc trên thảo nguyên xanh Suôi Thầu, thị trấn Cốc Pài (Xín Mần), đã làm cho nơi đây trở thành điểm check – in lý tưởng, thu hút nhiều du khách vào thời điểm này.
Tam giác mạch, cái tên không gợi về một loài hoa nhưng lại là hoa rất đẹp, mầu hoa phớt hồng li ti, cánh chụm lại thành hình chóp nón, có ba mặt tam giác, giữ ở giữa một hạt mạch quý.
Thảo nguyên xanh Suôi Thầu cách thị trấn Cốc Pài khoảng gần 6 km. Nằm ở độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển, thảo nguyên có không gian rộng lớn với diện tích hơn 100 ha, cảnh đẹp nơi đây được nhiều người ví von như “Thụy Sĩ thu nhỏ”. Suôi Thầu có khí hậu mát mẻ, đứng trên thảo nguyên dễ dàng ngắm nhìn vẻ đẹp của dòng sông Chảy, ngắm mây vào buổi sáng trên các dãy núi trập trùng ở xã Pà Vầy Sủ, Thèn Phàng, Chí Cà, Cốc Rế, Tả Nhìu. Để đến với thảo nguyên Suôi Thầu du khách có thể đi xe máy từ xã Nàn Ma vòng qua thôn La Chí Chải, hoặc có thể đi từ thị trấn Cốc Pài lên thôn Suôi Thầu mất khoảng 10 phút là tới nơi.
Thảo nguyên Suôi Thầu (Hà Giang) đang là điểm đến thu hút du khách mê xê dịch. Nơi đây nằm cách thị trấn Cốc Pài, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang khoảng 5 km và ở độ cao trên 1.200 m so với mặt nước biển, mang vẻ đẹp hoang sơ, mộc mạc nhưng không kém phần hùng vĩ.
Xín Mần là một huyện miền núi biên giới thuộc tỉnh Hà Giang, cách thị xã Hà Giang 150km về phía Tây. Đây là vùng đất chứa đựng nhiều cảnh quan thiên nhiên núi rừng hùng vĩ. Điều đặc biệt nhất là nơi đây được biết đến như địa điểm có hoa tam giác mạch đẹp nhất Hà Giang. Hằng năm vào dịp cuối thu, nơi đây lại thu hút một lượng lớn du khách đến chiêm ngưỡng những cánh đồng hồng rực giữa vùng cao nguyên mênh mông.
Cuối mùa thu trên những sườn núi ở vùng cao Xín Mần (Hà Giang), khi lúa ở những thửa ruộng bậc thang đã gặt xong, có một sắc màu khá lạ và quyến rũ mới hiện ra đó là màu đỏ của hoa tam giác mạch.
Ở Hà Giang, hoa tam giác mạch tập trung nhiều ở các huyện Đồng Văn, Xín Mần, Mèo Vạc... Nhưng nếu không có nhiều cơ hội khám phá, bạn hãy chọn Xín Mần vì tại đây có nhiều đồi hoa bạt ngàn, núi non hùng vĩ và con người thân thiện - những yếu tố tạo nên những khoảnh khắc vô cùng độc đáo.
Lên vùng cao huyện Xín Mần, tỉnh bạn Hà Giang dịp này, du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp như tranh vẽ của những nương hoa tam giác mạch.
Tam giác mạch là một loại cây thân cỏ được bà con vùng cao gieo trồng trên các vách núi và thung lũng, thường nở rộ vào dịp giữa mùa thu đầu đông, khoảng tháng 10, 11. Hạt của loại cây này được bà con sử dụng làm bánh hay để nấu rượu, không những vậy loài hoa này còn là sản phẩm du lịch độc đáo cho những ai đam mê về hoa và đam mê về nghệ thuật ảnh. Du khách có thể hoàn toàn thiết kế cho mình, bạn bè và gia đình một hành trình khám phá đầy thú vị và nhiều điều đáng nhớ. Trên cuộc hành trình đến với Xín Mần có rất nhiều điểm dừng chân thú vị và tuyệt đẹp khi tam giác mạch vào mùa hoa.
Đồng bào dân tộc ở đây thường lấy bột của quả tam giác mạch để làm bánh, hoặc dùng hạt trộn với ngô để nấu rượu, tạo nên hương vị khá đặc biệt như rượu Cốc Pài (Xín Mần).
Từ Hà Nội, bạn nên đi theo Quốc lộ 2 đến huyện Bắc Quang (Hà Giang) rẽ vào Hoàng Su Phì, rồi đến Xín Mần. Đây là cung đường rất đẹp với những thửa ruộng bậc thang trùng điệp hai bên đường cùng những bản làng người Mông lúp xúp trên những sườn núi cao. Mùa này, điểm thêm vào cảnh sắc bức tranh này còn có màu hoa tam giác mạch huyền ảo.
Lên Hà Giang ngắm hoa Tam giác mạch khoe sắc đang là thú vui của nhiều du khách trẻ. Hoa Tam giác mạch đã góp phần tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn cho vùng địa đầu tổ quốc nơi có địa danh “Công viên đá toàn cầu”.
Hoa tam giác mạch được trồng nhiều nhất ở vùng Hà Giang bởi người H’Mông. Vì là nhà họ đậu (Fabaceae), được nảy lên từ mày lúa, mày ngô, nên gọi là mạch. Lá có hình tam giác, ánh hoa chụm lại với nhau thành hình chóp, ở giữa là hạt mạch, thế là cái tên “tam giác mạch” ra đời. Người H’Mông còn gọi tam giác mạch là “chez”. Màu sắc của hoa tam giác mạch thay đổi theo từng giai đoạn. Khi mới nở hoa mang màu trắng tinh khôi, rồi chuyển sang hồng nhạt, hồng ánh tím rồi đỏ sẫm.
Hoa được trồng thành từng đợt nên nhiều cánh đồng hoa đã cho hạt. Trước kia, người dân chỉ trồng để lấy hạt để làm bánh, kẹo, nấu rượu… Nay hoa tam giác mạch trở thành thương hiệu du lịch nổi tiếng của Hà Giang.
Cùng với lúa và ngô, tam giác mạch được xem là một loại lương thực ngon và mang đến nhiều công dụng hữu ích và nhiều lợi ích dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ. Rất nhiều món ăn được làm từ bột tam giác mạch như: cháo, mì, bánh mì, bánh kếp, bánh quy, bánh ngọt,… Thân cây tam giác mạch non có thể đun sôi và dùng như rau. Người H’Mông dùng tam giác mạch nấu với rượu và ngô để ủ thành một loại rượu mang hương vị rất độc đáo. Những bông hoa của cây tam giác mạch có một mùi thơm dễ chịu. Vì thế, được sử dụng để sản xuất một loại mật ong màu nâu sẫm có hương vị khá đậm đặc.
Người dân địa phương thường lấy bột của quả tam giác mạch để làm bánh hoặc dùng hạt trộn với ngô để nấu rượu, tạo nên hương vị rượu ngô rất đặc riêng.
Tam giác mạch là một loài hoa vô cùng đặc biệt, càng trong sương giá lại càng rực rỡ. Vì vậy, nếu đến Hà Giang mà gặp cảnh sương mù, đừng vội buồn bã vì không được ngắm hoa. Hãy thử một cảm giác thật khác khi đến vùng đất địa đầu Tổ quốc này để ngắm hoa tam giác mạch trong sương. Mỏng manh, nhưng lại vô cùng bền bỉ, sương giá chỉ khiến tam giác mạch thêm rực rỡ, thêm tỏa sáng.
Mùa thu, đến mảnh đất địa đầu Tổ Quốc, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một mùa hoa Tam giác mạch rực rỡ giữa tiết trời se lạnh.
Xín Mần mỗi độ cuối thu lại trở nên thơ mộng và dễ làm người ta “say” đến mê mải, không chỉ vì sương mờ quấn quýt trên đỉnh núi, quanh những cung đường uốn lượn, vì những ngôi nhà có vách đất trình tường đơn sơ, mà còn vì cả vẻ đẹp mê hồn của loài hoa Tam giác mạch. Vẻ đẹp của những cánh hoa màu hồng phớt cộng hưởng cùng ánh nắng dịu nhẹ và nét trong xanh vời vợi của trời thu làm nao nức bao tâm hồn yêu hoa và người đam mê nhiếp ảnh. Còn trần trừ gì nữa hãy sắp xếp cho một hành trình để đến với Xín Mần, một huyện vùng cao phía tây của tỉnh Hà Giang nơi địa đầu cực bắc. Đến với nơi đây du khách được trải nghiệm thật nhiều điều thú vị không chỉ ngắm nhìn những cánh đồng hoa tam giác mạch mà du khách còn được hòa mình vào với thiên nhiên, sự thân thiện, gần gũi của đồng bào các dân tộc dành cho du khách, những mon ăn truyền thống mang đậm bản sắc, những chén rượu tam giác mạch say đắm tình người sẽ còn lưu luyến mãi đối với những ai đã đến với Xín Mần.
Những đứa trẻ người Mông chơi đùa bên cánh đồng hoa tam giác mạch.
LỄ HỘI HOA TAM GIÁC MẠCH 2022
Với chủ đề “Sức sống Cao nguyên đá”, Lễ hội hoa tam giác mạch năm 2022 sẽ chính thức khai mạc vào ngày 26/11/2022 tại huyện Đồng Văn cùng nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc, thu hút du khách đến với Hà Giang để trải nghiệm, khám phá dịp này.
Ban Tổ chức các ngày lễ lớn tỉnh Hà Giang cho biết, Lễ hội hoa tam giác mạch lần thứ VIII năm 2022 với chủ đề “Sức sống Cao nguyên đá” sẽ được khai mạc vào tối 26/11 tại sân vận động huyện Đồng Văn. Lễ hội là dịp tôn vinh những giá trị đặc sắc, những hình ảnh đẹp về con người, bảo tồn văn hóa truyền thống, phát huy hiệu quả giá trị di sản danh thắng cũng như sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh Hà Giang.
Mùa tam giác mạch là mùa đặc trưng nhất của vùng đất nơi cực Bắc Tổ quốc. Bởi hàng năm, khi những đợt gió mùa đầu tiên bắt đầu thổi về, loài hoa nhỏ bé này lại đồng loạt nở ngập tràn.
Nhiều năm trở lại đây, hoa tam giác mạch trên Cao nguyên đá Đồng Văn đã trở thành một thương hiệu du lịch của tỉnh Hà Giang. Trải qua 7 mùa, Lễ hội hoa tam giác mạch tỉnh Hà Giang là một trong những điểm nhấn để giới thiệu, quảng bá du lịch, thu hút đông đảo du khách đến với Hà Giang để trải nghiệm và khám phá, qua đó nhằm thực hiện giải pháp phục hồi ngành du lịch sau tình hình dịch COVID-19 được kiểm soát trên địa bàn tỉnh cũng như trong cả nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
