Mảnh đất vùng cao Mù Cang Chải (Yên Bái)  vào những ngày cuối năm khoác lên mình một diện mạo mới, không giống như cô thiếu nữ với chiếc áo màu xanh của lúa đang thì con gái, cũng không phải nàng tiên vàng trong mỗi độ lúa chín, Mù Cang Chải vào những ngày này khoác lên mình sắc hồng rực rỡ của hoa "Tớ Dày", một màu sắc báo hiệu tết đến của đồng bào dân tộc Mông sinh sống tại nơi đây.

Tớ Dày hay còn gọi là Đào rừng là loài cây thân gỗ, tán rộng, mọc ở trên những sườn đồi, triền núi, hay những thung lũng,chỉ mọc và nở hoa ở độ cao trên 1.000m so với mực nước biển.

Tớ Dày là loài hoa đặc trưng của vùng núi Mù Cang Chải, hàng năm vào độ cuối tháng 11 đầu tháng 12 hoa bắt đầu nở. Tớ Dày nở hoa như báo hiệu mùa xuân về sớm với bản của người dân tộc Mông ở nơi đây. Người Mông thường ăn tết sớm, vào tháng 11 âm lịch (vì người Mông tính theo lịch riêng) khi những bắp ngô trên gác bếp đã khô, lúa đã đóng vào bồ, hoa Tớ Dày đã nở trên các triền núi cũng là lúc người Mông bắt đầu ăn tết.

Tớ Dày bung sắc trên những triền đá.

Theo các cụ già làng người Mông, không biết loài cây này có từ bao giờ, gốc gác từ đâu, chỉ biết khi người Mông sinh ra và lớn lên đã thấy sắc đỏ, hồng phai của nó hiện hữu trên con đường đi lên nương, lên rừng lấy mật ong, hái củi vào mỗi độ giáp Tết.

Hoa Tớ Dày có năm cánh hồng như hoa đào ta, khi nở kết chùm, nhụy hoa dài và có màu đỏ. So với hoa đào ta, hoa Tớ Dày có màu sắc thắm hơn, lại được điểm xuyến bằng nhụy đỏ dài.

Khi hoa Tớ Dày bung nở trên rừng, điểm tô sắc thắm cho núi rừng đại ngàn Mù Cang Chải, làm bừng sáng không gian núi đồi, bản làng như được khoác lên trên mình một màu áo mới. Lúc đó đất trời vào mùa giao hòa, nảy nở, sinh sôi, con người cũng bước vào một mùa xuân với bao niềm vui, ước mơ và hy vọng. Hoa Tớ Dày đua nở, cũng là thời điểm trai gái người Mông trên những rẻo cao đầy nắng, gió và sương giăng gọi nhau đi trẩy hội, du xuân.

Tớ Dày bung nở như khoác thêm một màu áo mới cho núi rừng Mù Cang Chải.

Giống như trong câu chuyện của nàng Mị (Vợ Chồng A Phủ) "trong các làng Mông Đỏ, những chiếc váy hoa đã được phơi ra mỏm đá, xòe như con bướm sặc sỡ. Hoa thuốc phiện nở trắng lại nở mầu đỏ hau, đỏ thậm, rồi nở mầu tím man mát. Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà". Những cô gái Mông tại Mù Cang Chải cũng bắt đầu chuẩn bị những bộ váy áo lộng lẫy đón mùa xuân.

Những nàng thiếu nữ dân tộc Mông, phơi váy để chuẩn bị cho dịp tết.

Ngày nay trong bản làng bà con dân tộc Mông không còn những bông hoa thuốc phiện mà thay vào đó là những đóa Tớ Dày mạnh mẽ xuyên đá khoe sắc khắp núi rừng.

Tớ Dày bung nở trong bản làng người Mông.

NAG Nguyễn Anh Đức, đang công tác tại huyện Mù Cang Chải (Yên Bái). Anh đến đây, trót đem lòng yêu luôn mảnh đất nơi rẻo cao này. Ngoài giờ làm việc anh thường lang thang, tìm cho mình những góc riêng để sáng tác ảnh.

Một góc nhỏ Tớ Dày

Và khi mùa hoa Tớ Dày đến xứ Mù Cang anh Đức lại thang lang khắp các triền đồi, lưu giữ lại những khoảnh khắc đẹp nhất của một "mùa nhớ" - Một mùa để cho người ta bao lưu luyến, mến thương khi đã đặt chân tới mảnh đất này vào những ngày đào nở - Một mùa mà người ta phải nhìn Mù Cang Chải bằng một cặp mắt khác, không giống như cái tên Mù Cang Chải trong tiếng Mông nghĩa là khúc củi khô, Mù Cang Chải vào mùa này như khoác lên mình một bộ xiêm y mới trong nền xanh biếc của núi rừng là sắc đỏ rực rỡ của loài hoa mang tên Tớ Dày.

Núi rừng Mù Cang Chải vào mùa hoa Tớ Dày.
Tớ Dày bung nở, nhuộm thắm cả cánh rừng.
Những cây Tớ Dày mạnh mẽ, xuyên đá mà đâm chồi nảy lộc, nở hoa trên những núi đá.
Hai em bé trên cành Tớ Dày nở nụ cười đón mùa xuân.
Tớ Dày khoe sắc khắp núi rừng.

Cảm ơn NAG Nguyễn Anh Đức đã có những bức ảnh tuyệt đẹp về mùa hoa Tớ Dày tại xứ Mù Cang Chải. Chúc anh gặt hái được nhiều thành công trên con đường nhiếp ảnh và có thêm nhiều bức ảnh tuyệt hơn nữa để chia sẻ tới mọi người.

Bài viết: Phuong Hoa

Ảnh: Nguyễn Anh Đức