Vừa qua, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên – Huế, Trung tâm Festival Huế phối hợp với Ban Bảo trợ Điện Huệ Nam tổ chức Lễ hội Điện Huệ Nam. Đây là lần đầu tiên, Lễ hội Điện Huệ Nam đưa vào hoạt động cung nghinh Thánh Mẫu trên đường bộ, tái hiện và xây dựng một carnival dân gian độc đáo và có quy mô lớn tại Festival Huế 2022.
Lễ hội Điện Huệ Nam (hay còn gọi là Lễ hội Điện Hòn Chén) là lễ hội dân gian truyền thống mang yếu tố văn hóa tâm linh thờ phụng Thánh Mẫu Thiên Y A Na của một bộ phận dân cư xứ Huế nói riêng và cả nước nói chung, được tổ chức vào tháng 3 và tháng 7 âm lịch hàng năm.
Lễ hội Điện Huệ Nam có nhiều hoạt động độc đáo như: Cung nghinh Thánh Mẫu Hội đồng Tứ phủ trên đường bộ, rước Thánh bằng thuyền trên sông Hương, Lễ Chánh tế, cầu nguyện Quốc thái dân an và Lễ Hoàn tạ…
Lễ Hội Điện Huệ Nam (hay Điện Hòn chén) là sinh hoạt truyền thống mang yếu tố văn hoá tâm linh thờ phụng Thánh Mẫu Thiên Y A Na được cử hành vào tháng ba và tháng bảy hàng năm. Đây được xem là một Festival văn hóa dân gian, cộng đồng đặc trưng của vùng đất Cố đô.
Lễ Hội Điện Huệ Nam (hay Điện Hòn Chén) là một lễ hội truyền thống gắn với yếu tố văn hoá tâm linh thờ phụng Thánh Mẫu Thiên Y A Na. Lễ hội thường được cử hành vào tháng Ba và tháng Bảy hàng năm.
Sau hơn 50 năm, lễ hội điện Huệ Nam (điện Hòn Chén) mới tái hiện lại lễ rước bằng đường bộ từ Thánh đường Thiên Tiên Thánh giáo (352 Chi Lăng, TP. Huế) lên Nghinh Lương Đình trước khi xuống thuyền để di chuyển lên điện. Nét đặc sắc nhất của Lễ hội Điện Huệ Nam là hoạt động rước Thánh bằng thuyền trên sông Hương. Đoàn thuyền xuất phát từ Nghinh Lương Đình, xuôi theo dòng sông Hương lên thượng nguồn đến Điện Huệ Nam. Hoạt động rước Thánh trên sông Hương có sự tham gia của hàng chục chiếc thuyền Rồng, bên trong đặt long kiệu Thánh Mẫu và hòm sắc vua phong, cùng các vật thờ cúng như tán, tàn, cờ, quạt. Đoàn rước với hơn 400 người tạo nên một hàng dài đi qua nhiều tuyến phố rất ấn tượng, thu hút đông đảo người dân, du khách tham dự.
Nhiếp ảnh gia Lê Đình Hoàng cho biết, không như mọi năm, Lễ hội Điện Hòn Chén năm 2022 có diện mạo hoàn toàn mới lạ và độc đáo. Bên cạnh lễ rước Thánh bằng thuyền truyền thống, lễ hội sẽ tái hiện và xây dựng một carnival dân gian hấp dẫn, phô diễn nét độc đáo của những trang phục cổ xưa đầy màu sắc, kết hợp với các hình thức diễn xướng, vũ điệu đặc trưng của tín ngưỡng Thờ Mẫu có quy mô lớn nhất Việt Nam qua lễ rước bằng đường bộ để bà con Nhân dân và du khách khám phá, chiêm ngưỡng.
Trải qua những thăng trầm lịch sử, những năm gần đây lễ hội này đã được phục hồi theo các tập tục truyền thống mang đậm màu sắc văn hóa dân gian địa phương. Lễ hội điện Hòn Chén còn được gọi là Lễ Vía Mẹ, không chỉ là của tín đồ Thiên Tiên Thánh Giáo, mà còn là của những người theo đạo thờ Mẹ, đạo hiếu, đạo làm người. Theo ý nghĩa đó, việc phục hồi lễ hội điện Hòn Chén là phục hồi một giá trị văn hóa truyền thống.
Ngoài ra còn có đội hầu bóng, những người phục dịch và đông đảo khách hành hương đi theo. Lễ hội Điện Huệ Nam còn có các hoạt động độc đáo khác như: Lễ Chánh tế, cầu nguyện Quốc thái dân an và Lễ Hoàn tạ… Hoạt động được đánh giá là tràn đầy màu sắc và sôi động, thu hút đông đảo tín đồ của tín ngưỡng Thờ Mẫu với hàng vạn lượt người đến tham dự. Đây cũng được xem là “một Festival” văn hóa dân gian, cộng đồng đặc trưng của vùng đất Cố đô.
Ngoài các lễ chính, còn các lễ phóng sinh, phóng đăng, với các làn điệu chầu văn xứ Huế... thu hút nhiều thuyền ngược dòng sông Hương với lượng du khách rất đông đến từ các tỉnh trong cả nước về với lễ hội.
Bài viết: Minh Tuệ
Ảnh: Lê Đình Hoàng – Lê Huy Hoàng Hải
